Το θέμα «Ο Εγγονόπουλος και το ρεμπέτικο» πραγματεύεται η επόμενη τηλεδιάλεξη του 4ου Κύκλους Τηλεδιαλέξεων με τίτλο «Γλώσσα, Λογοτεχνία, Γραμματισμοί», που διοργανώνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ), την Παρασκευή 12 Μαΐου 2023. Ομιλήτρια στη διαδικτυακή εκδήλωση είναι η Αλεξάνδρα Σαμουήλ, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η διάλεξη θα αρχίσει στις 19:00 και θα μεταδοθεί διαδικτυακά μέσω των εργαλείων τηλεκπαίδευσης του ΑΠΚΥ στον σύνδεσμο https://tinyurl.com/w83nj23j

Η ομιλία αφορά την ποιητική “παρέμβαση” -με το ποίημά του «Αμαζόνες»- του Νίκου Εγγονόπουλου σχετικά με την ποινικοποίηση και τον στιγματισμό του ανατολίτη αμανέ, όπως και των μεσοπολεμικών ερμηνευτριών ή/και συνθετριών του, με επίκεντρο τη δημοφιλέστερη από αυτές κατά το 1930-1935 στη ντόπια δισκογραφία, τη Μαρίκα Φραντζεσκοπούλου ή Μαρίκα η Πολίτισσα. Παρότι από μια πρώτη ανάγνωση του εν λόγω ποιήματος δεν προκύπτει ότι οι «Αμαζόνες» συγκροτούνται στη βάση μια έλλογης συγκινησιακής αλληλουχίας, και κατά συνέπεια δεν προκύπτει ότι αφορούν κοινωνικοπολιτικά δρώμενα της δεκαετίας του ’30, αλλά μάλλον ότι αποτελούν προϊόν ψυχικού αυτοματισμού, η ομιλία θα επιχειρήσει να δείξει ότι ο Εγγονόπουλος υλοποιεί μια υπερρεαλιστική επιταγή, εγγεγραμμένη στο Β΄ Μανιφέστο (1930), η οποία έχει να κάνει με την αποκρυφοποίηση του ποιητικού νοήματος και τη σύνδεσή του με το εσωτερισμό και όχι με την αυτόματη γραφή (όπως συνήθως αντιμετωπίζει η κριτική το σύνολο έργο του Εγγονόπουλου).

Η Αλεξάνδρα Σαμουήλ σπούδασε Γαλλική και Νεοελληνική Φιλολογία στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και στο Παρίσι. Έχει δημοσιεύσει 4 μονογραφίες που αφορούν τόσο τη νεοελληνική ποίηση, όσο και την πεζογραφία σε σχέση με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές, 2 επιμέλειες λογοτεχνικών κειμένων, και έχει συμμετοχές σε σύμμεικτους τόμους και περιοδικά με μελέτες για τη Νεοελληνική και Συγκριτική φιλολογία, κυρίως του 19ου και 20ου αιώνα. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στη Μετρική, τα Λογοτεχνικά είδη, τον Εσωτερισμό, Αποκρυφισμό και Πυθαγορισμό στη λογοτεχνία, στη Διακαλλιτεχνικότητα (ποίηση-ζωγραφική), το Μοντερνισμό με έμφαση στον Υπερρεαλισμό. Έχει δουλέψει ως ερευνήτρια στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (1995-1999) και στο Ι.Τ.Ε (1997-1999). Από το 2018 είναι Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και Αντιπρόεδρος του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, όπου υπηρετεί από το 1999.
 

Τα αντικείμενα των τηλεδιαλέξεων αντικατοπτρίζουν τους θεωρητικούς προσανατολισμούς του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία», στο οποίο η μελέτη της γλώσσας και της γλωσσικής επιτέλεσης στα κοινωνικά της συγκείμενα τροφοδοτεί και στηρίζει θεωρητικά τη μελέτη πτυχών της εφαρμοσμένης γλωσσολογίας και της παιδαγωγικής των γραμματισμών καθώς και τη θεωρητικά προσανατολισμένη μελέτη της λογοτεχνίας και των λογοτεχνικών γραμματισμών. Το Πρόγραμμα – με σημαντική έκπτωση (≈40%) στο κόστος φοίτησης, δέχεται αιτήσεις για το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 ως τις 30 Μαΐου 2023.