Κύκλος δημόσιων τηλεδιαλέξεων με τίτλο: «Οι ελληνοτουρκικές διαφορές σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο: παρελθόν, παρόν και μέλλον»

Σε μια περίοδο κρίσιμων εξελίξεων και επικίνδυνων εντάσεων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι οποίες περνούν για πολλοστή φορά κρίση, το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «ΠΝΥΚΑ: Πολιτική Ιστορία, Θεωρία και Πράξη» (ΜΠΣ «ΠΝΥΚΑ») του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ) διοργανώνει Κύκλο Δημόσιων Τηλεδιαλέξεων με τίτλο: «Οι ελληνοτουρκικές διαφορές σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο:  παρελθόν, παρόν και μέλλον». Οι τηλεδιαλέξεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν κατά το τρέχον ακαδημαϊκό εξάμηνο (Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2020), είναι ανοιχτές στην πανεπιστημιακή κοινότητα του ΑΠΚΥ και στο ευρύτερο κοινό και θα μεταδίδονται διαδικτυακά μέσω της Πλατφόρμας Τηλεκπαίδευσης του Πανεπιστημίου στον σύνδεσμο: https://bit.ly/3dnsajE

Στην πρώτη τηλεδιάλεξη, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2020 στις 19:30, ο Ανδρέας Κάρυος, Διδάκτωρ Κυπριακής Ιστορίας, διδάσκων και συντονιστής της Θεματικής Ενότητας «Θέματα Ελληνικής και Κυπριακής Ιστορίας» στο ΜΠΣ «ΠΝΥΚΑ», πραγματεύεται το θέμα «Η Ελλάδα, η Τουρκία και το Αιγαίο: οι τρεις ελληνοτουρκικές κρίσεις (1976, 1987, 1996)». Ο ομιλητής θα αναφερθεί στην κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας που παρατηρήθηκε πρόσφατα (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2020), με κίνδυνο να καταλήξει σε πολεμικό επεισόδιο και η οποία δεν αποτελεί καινοφανή πτυχή των ελληνοτουρ­κικών σχέσεων. Θα επιχειρήσει μια ιστορική αναδρομή στις τρεις ελ­ληνοτουρκικές κρίσεις που ξέσπασαν το 1976, το 1987 και το 1996 και θα επιδιώξει να εξηγήσει τα κίνητρα και τις συμπεριφορές των δύο πρωταγωνιστικών δρώντων.

Ο Κύκλος Τηλεδιαλέξεων θα συνεχίσει με τις εξής τρεις (3) ομιλίες:

• Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2020, 19:30

Ομιλητής: Δρ. Νικόλας Ιωαννίδης (Διδάσκων στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας): Νομική ανάλυ­ση της ελληνοτουρκικής διένεξης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

• Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2020, 19:30

Ομιλητής: Δρ. Μιχάλης Κοντός (Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνησης της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας): Τουρκική Εξαναγκαστική Διπλωματία έναντι Κύ­πρου και Ελλάδας: Δυνατότητες, Περιορισμοί και Διαφορετικά Πλαίσια Ανάπτυξης.

• Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020, 19:30

Ομιλητής: Δρ. Κωνσταντίνος Φίλης (Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Πάντειο Πανεπι­στήμιο): Η Ερντογανική Τουρκία στο μεταίχμιο.

* Στους συμμετέχοντες που θα συμπληρώσουν τα στοιχεία τους ΕΔΩ θα δοθεί βεβαίωση παρακολούθησης.

Την επιστημονική επιμέλεια και οργάνωση του Κύκλου Δημόσιων Τηλεδιαλέξεων έχουν ο Δρ. Ανδρέας Κάρυος, Μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού στο ΜΠΣ «ΠΝΥΚΑ: Πολιτική Ιστορία, Θεωρία και Πράξη» και ο Δρ. Θεόδωρος Γιαννόπουλος, Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος του Προγράμματος.

 ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΥΚΛΟΥ ΤΗΛΕΔΙΑΛΕΞΕΩΝ

Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2020, 19:30

Δρ. Ανδρέας Κάρυος (ΣΕΠ Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου): Η Ελλάδα, η Τουρκία και το Αιγαίο: οι τρεις ελλη­νοτουρκικές κρίσεις (1976, 1987, 1996).

Περίληψη διάλεξης:

Η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας που παρατηρήθηκε πρόσφατα (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2020), κινδυνεύοντας να καταλήξει σε πολεμικό επεισόδιο, δεν αποτελεί καινοφανή πτυχή των ελληνοτουρ­κικών σχέσεων. Η διάλεξη πραγματοποιεί ιστορική αναδρομή στις τρεις ελ­ληνοτουρκικές κρίσεις που ξέσπασαν το 1976, το 1987 και το 1996 επιδιώκοντας να επεξηγήσει τα κίνητρα και τις συμπεριφορές των δύο πρωταγωνιστικών δρώντων. Τοιουτοτρόπως, θα παρατεθεί το ιστορικό υπόβαθρο, απαραίτητη προ­ϋπόθεση για τις επόμενες διαλέξεις της σειράς.

Βιογραφικό ομιλητή:

Ο Ανδρέας Κάρυος σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πραγματοποίη­σε μετα­πτυχιακές σπουδές στην Ευρωπαϊκή Ιστορία του 20ού αιώνα στο Queen Mary, University of London. Είναι Διδάκτωρ Κυπριακής Ιστορίας του School of Advanced Study, University of Lon­don. Πρωτότυπες μελέτες του για την Κυπριακή Ιστορία του 20ού αιώνα έχουν δημοσιευθεί στην Κύπρο και το εξωτερικό. Τα ερευνη­τικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις πολιτικές και στρατιωτικές πτυχές της Ελληνικής και της ιδιαί­τερης Κυπριακής Ιστορίας του 19ου και του 20ού αιώνα. Έχει διδάξει διάφορα προπτυχιακά και μεταπτυχια­κά αντικείμενα σε κρατικά και ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αποτελεί επιστημονικό συνεργάτη του Μουσείου Αγώνος (Κύπρος) και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Κυπριακής Εταιρίας Ιστορικών Σπουδών. Υπό την ιδιότητα του μέλους της Κυπριακής Επιτροπής Στρατιωτικής Ιστορίας της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει εκπρο­σωπήσει το κυπριακό κράτος σε παγκόσμια συνέδρια. Τέλος, έχει εκλεγεί ομόφωνα μέλος της Βιβλιο­γραφικής Επιτροπής της Διεθνούς Επιτροπής Στρατιωτικής Ιστορίας.

Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2020, 19:30

Δρ. Νικόλας Ιωαννίδης (Διδάσκων στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας): Νομική ανάλυ­ση της ελ­ληνοτουρκικής διένεξης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Περίληψη διάλεξης:

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 και την ανακάλυψη κοιτασμάτων πετρελαίου στο Αιγαίο Πέλαγος, Ελλάδα και Τουρκία ανταγωνίζονται για τον έλεγχο της περιοχής. Έκτοτε, το ζήτημα του Αιγαίου παραμένει ανοικτό κι ενώ η Ελλάδα επιμένει πως η μόνη προς επίλυση διαφορά είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπί­δας, η Τουρκία ισχυρίζεται πως πρέπει να συζητηθούν και άλλα θέμα­τα, όπως π.χ. το εύρος του εναέριου χώρου, η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών. Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο μετέφερε το επίκεντρο της προσοχής στη συγκεκρι­μένη περιοχή τα τελευταία 20 χρόνια. Οι υπερβολικές θα­λάσσιες αξιώσεις της Τουρκίας, η παρε­νόχληση/παρεμπόδιση ερευνητικών σκαφών και γεωτρυπάνων που επιχειρούν στην περιοχή δη­μιουργούν σοβαρές εντάσεις. Η διάλεξη αυτή έχει ως αντικείμενο την ανάλυση των ανωτέρω γεγο­νότων με βάση τους κανόνες του διεθνούς δικαίου.

Βιογραφικό ομιλητή:

Ο Νικόλας Α. Ιωαννίδης κατέχει διδακτορικό τίτλο στο Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο από το Πανεπιστή­μιο του Bristol (2017). Την ακαδημαϊκή περίοδο 2017-2018 ήταν υπότροφος του Ιδρύματος Nippon στο Διεθνές Δι­καστήριο για το Δίκαιο Θάλασσας στο Αμβούργο διεξάγοντας έρευνα σχετικά με τα δικαιώματα και υποχρε­ώσεις των κρατών σε μη οριοθετημένες θαλάσσιες περιοχές. Διδάσκει Δη­μόσιο Διεθνές Δίκαιο και Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 2010 και έλαβε μετα­πτυχιακό τίτλο (LLM) στο Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο από το Πανεπιστήμιο του Bristol το 2012, ενώ είχε αποκτήσει την άδεια εξάσκησης του δικηγορικού επαγ­γέλματος στην Κύπρο το 2011. Το 2019 βραβεύθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Διεθνούς Δικαίου και Διε­θνών Σχέσεων για την καλύτερη διδακτορική διατριβή Έλληνα φοιτητή στο διεθνές δίκαιο για τα έτη 2017-2019. Πρόσφατα έχει δη­μοσιευθεί από τον εκδοτικό οίκο Routledge η μονογραφία του με τίτλο: “Maritime Claims and Boundary Delimitation: Tensions and Trends in the Eastern Mediterranean Sea”. Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Διεθνούς Δικαίου, της Ένωσης Διεθνούς Δικαίου (ελληνικός κλάδος), της Ελληνικής Εταιρείας Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων, του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλ­λόγου και του Δικηγο­ρικού Συλλόγου Αμμοχώστου.

Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2020, 19:30

Δρ. Μιχάλης Κοντός (Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνησης της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας): Τουρκική Εξαναγκαστική Διπλωματία έναντι Κύ­πρου και Ελλάδας: Δυνατότητες, Περιορισμοί και Διαφορετικά Πλαίσια Ανάπτυξης.

Περίληψη διάλεξης:

Η παρουσίαση αυτή επιδιώκει να αναλύσει τις προσπάθειες της Τουρκίας για διακοπή του κυπρια­κού γεω­τρητικού προγράμματος, αλλά και για την ανατροπή των ενεργειακών σχεδιασμών της Ελ­λάδας νοτίως του Καστελλορίζου, μέσω της χρήσης θεωριών πειθαναγκασμού και αποτροπής. Επι­χειρεί δε να απαντήσει σε τρία βασικά ερευνητικά ερωτήματα: Μέσω ποιας στρατηγικής επιδιώκει η Τουρκία να πετύχει αυτούς τους στόχους; Ποια τα διαφορετικά πλαίσια εντός των οποίων ανα­πτύσσεται αυτή η στρατηγική; Και, τέλος, ποιοι παράγοντες καθορίζουν το βαθμό επιτυχίας ή απο­τυχίας αυτής της στρατηγικής;

Βιογραφικό ομιλητή:

Ο Μιχάλης Κοντός είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνη­σης της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Πανε­πιστήμιο Αθηνών και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στις ευρωπαϊκές σπουδές και τις διεθνείς σχέσεις και στρατηγικές σπουδές στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Κύριος τομέας της ειδίκευσής του εί­ναι η πολιτική των μεγάλων δυ­νάμεων και η διδακτορική του διατριβή επικεντρώνεται στον αμερι­κανικό παρεμβατισμό. Είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κυπριακού Κέντρου Ευρω­παϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, ενώ διετέλεσε μέλος του Γεω­στρατηγικού Συμβουλίου (συμβουλευτικού σώματος διορισμένου από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας). Συμμετέχει στη Συντονιστική Επιτροπή του Black Sea and Eastern Mediterranean Academic Network (BSEMAN) και είναι εκπρόσωπος όλων των συμμετεχόντων στο δίκτυο κυπριακών πανεπιστημίων. Είναι επίσης εκλεγμένο μέλος της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Λευκω­σίας. Συνεργάζεται με το Υπουργείο Άμυνας, το Υπουργείο Εξωτερικών και την Αστυνομική Ακαδημία Κύ­πρου στα πλαίσια εκπαιδευτικών σεμιναρίων. Έχει συγγραφικό έργο σε επίπεδο μονογραφιών, συλλογικών τόμων και επιστημονικών άρθρων, αλλά και παρουσιάσεις σε επιστημονικά συνέδρια επί θεμάτων πολιτικής της Ανατολικής Μεσογείου, ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, κυπριακής πολιτι­κής, αμερικανικής εξωτερικής πο­λιτικής, διεθνούς δικαίου και υψηλής στρατηγικής. Έχει επίσης συμμετάσχει σε αριθμό ερευνητικών και εκ­παιδευτικών προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από φορείς όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το πρόγραμ­μα Erasmus+, το Ίδρυμα Έρευνας και Καινο­τομίας κ.ά.

Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020, 19:30

Δρ. Κωνσταντίνος Φίλης (Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Πάντειο Πανε­πιστήμιο): Η Ερντογανική Τουρκία στο μεταίχμιο.

Περίληψη διάλεξης:

Η ταυτότητα της Τουρκίας επί Ερντογάν έχει διαφοροποιηθεί και πλέον έχει παγιωθεί. Έχει υιοθε­τήσει ένα κράμα πολιτικού Ισλάμ και κεμαλικού εθνικισμού, ενώ η λειτουργία των θεσμών έχει κα­θυποταχθεί στις υπερεξουσίες του προέδρου. Ο τουρκικός αναθεωρητισμός έχει μορφοποιηθεί και εκφράζεται μέσω του δόγ­ματος της Γαλάζιας πατρίδας. Ταυτόχρονα, η Τουρκία αποκλίνει συστη­ματικά από τη Δύση και αυτοπροσ­διορίζεται ως περιφερειακή υπερ-δύναμη. Ποιες είναι οι επιλογές για τον Τούρκο πρόεδρο και πως θα αντι­δράσει η Δύση;

Βιογραφικό ομιλητή:

Ο Κωνσταντίνος Φίλης είναι Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Πα­ντείου Πα­νεπιστημίου και Επικεφαλής του Τομέα Ρωσίας-Ευρασίας & ΝΑ Ευρώπης. Διετέλεσε με­ταξύ 2012 Διευθυ­ντής Ερευνητικών Προγραμμάτων του ΙΔΙΣ.

Εκλέχθηκε Ανώτερο Συνεργαζόμενο Μέλος (SAM) στο St. Antony’s College του Πανεπιστημίου της Οξφόρ­δης (2007-2009) και παράλληλα υπήρξε Μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου του Ερευνητι­κού Ινστιτούτου Ευ­ρωπαϊκών και Αμερικανικών Σπουδών. Εν συνεχεία, ανέλαβε ερευνητής στο Κέντρο Σπουδών Νοτιοανατο­λικής Ευρώπης (SEESOX) του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (2008- 2010). Έχει, μεταξύ άλλων, διατελέσει υπεύθυνος προγράμματος Jean Monnet για την Εξωτερική Πολιτική της Ε.Ε. (2013 - 2014), Διευθυντής Ομάδας Διοίκησης Έργου του Υπουργείου Ενέργειας με έμφαση στην ενεργειακή διπλωματία (2013-2015) καθώς και μέλος Επιτροπής του Κέντρου Με­λετών Ασφάλειας για θέματα ριζοσπαστικοποίησης.

Είναι διαλέκτης στη Ναυτική Σχολή Πολέμου, στη Σχολή Εθνικής Άμυνας και στη Σχολή Εθνικής Ασφάλειας. Διδάσκει σε μεταπτυχιακά προγράμματα πανεπιστημίων, καθώς και στο Ελεύθερο Πανεπιστή­μιο της Στοάς του Βιβλίου. Έχει μεγάλο συγγραφικό έργο, με πιο πρόσφατα βιβλία τα εξής: «Η Ελλάδα στη γειτονιά της» , «Πρόσφυγες, Ευρώπη, Ανασφάλεια», «Τουρκία, Ισλάμ, Ερντογάν» και “A Closer Look at Russia and its Influence in the World”. 

Είναι μέλος του Ελληνοτουρκικού Forum και του Ελληνορωσικού Συνδέσμου και Διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Ολυμπιακής Εκεχειρίας. Είναι αντεπιστέλλον μέλος του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) και στέλεχος της επιστημονικής επιτροπής για την ενεργειακή πολιτική και τη γεωπολιτι­κή. Είναι, επίσης, μέλος του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης καθώς και του Συμβουλευτικού Συμβουλίου του Delphi Economic Forum. Είναι, επίσης, σύμβου­λος ενέργειας και γεωοικονομικών της Ελ­ληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών.