Υπάρχει κανένας «ουσιαστικός», «πρακτικώς μετρήσιμος» λόγος να διδασκόμαστε τα κλασικά γράμματα, Αρχαία και Λατινικά, στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση; Τι μας χρειάζονται δύο "πεπαλαιωμένες" μορφές γλώσσας, οι οποίες δεν χρησιμοποιούνται στον προφορικό λόγο και δεν διευκολύνουν την επαγγελματική, (δι)επιστημονική, οικονομική, πολιτική ή διαπροσωπική επικοινωνία; Ποιοι ήταν ο Δημοσθένης, ο Αριστοτέλης και ο Θουκυδίδης, πότε έζησαν και γιατί πρέπει ακόμα να μελετάμε το έργο τους; Πώς πρέπει οι φιλόλογοι να προσεγγίζουμε διδακτικά την επιστήμη μας, για να μην φτάσουμε στο σημείο να μιλάμε στο κενό, δίχως ακροατήριο;
Με γενικό τίτλο «Διδάσκοντας το παρελθόν: Στόχοι, τρόποι, προκλήσεις και προοπτικές», το Προπτυχιακό πρόγραμμα «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ) οργανώνει δύο (2) τηλεδιαλέξεις, ανοιχτές στην πανεπιστημιακή του κοινότητα και στο ευρύτερο κοινό, οι οποίες θα μεταδίδονται διαδικτυακά μέσω της Πλατφόρμας Τηλεκπαίδευσης του ΑΠΚΥ στον σύνδεσμο https://bit.ly/2UqOBvp
Στην πρώτη τηλεδιάλεξη, που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 31 Μαρτίου 2020 στις 19:45, οι Ανδρέας Μαρκαντωνάτος (Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου) και Σπύρος Συρόπουλος (Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου) πραγματεύονται «Τα κλασικά γράμματα στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παρόν και μέλλον» και το κατά πόσον «Υπάρχει μέλλον στο παρόν του παρελθόντος; Η αρχαιογνωσία σήμερα και η θέση της στην παιδεία του αυριανού κόσμου», αντίστοιχα.
Ο Δρ. Μαρκαντωνάτος θα αναφερθεί στην παρούσα κατάσταση των κλασικών σπουδών στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση, με έμφαση στον τρόπο διδασκαλίας και εξέτασης των κλασικών γραμμάτων στο ελληνικό Γυμνάσιο και Λύκειο, προτείνοντας μέτρα για βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με έμφαση στα διδακτικά εγχειρίδια των αρχαίων ελληνικών και της αρχαιοελληνικής γραμματείας. Στην παρέμβασή του ο Δρ. Συρόπουλος, με αφορμή την περικοπή μαθημάτων ελληνορωμαϊκής αρχαιογνωσίας σε Πανεπιστήμια της Ελλάδος και του εξωτερικού, θα αναπτύξει τον προβληματισμό κατά πόσον η ελληνορωμαϊκή αρχαιογνωσία ανήκει σε έναν κόσμο που διαθέτει διευρυμένη αντίληψη των κοινωνικών και πολιτικών δομών της σύγχρονης κοινωνίας και μπορεί αυτή, όπως και στην αρχαιότητα, να λειτουργήσει ως εργαλείο Παιδείας με ακόμη σαφέστερους στόχους και με ακόμη καλύτερα αποτελέσματα.
Ανδρέας Γ. Μαρκαντωνάτος, «Τα κλασικά γράμματα στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παρόν και μέλλον»
Ο ομιλητής θα επιχειρήσει να παρουσιάσει διά βραχέων την τωρινή κατάσταση των κλασικών σπουδών στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση με ιδιαίτερη έμφαση στον τρόπο διδασκαλίας και εξέτασης των κλασικών γραμμάτων στο ελληνικό Γυμνάσιο και Λύκειο. Επίσης, θα προτείνει, στο μέτρο του εφικτού, πιθανά μέτρα βελτίωσης και αναβάθμισης της συναφούς εκπαιδευτικής διαδικασίας κυρίως αναφορικά με τα διδακτικά εγχειρίδια των αρχαίων ελληνικών και της αρχαιοελληνικής γραμματείας.
Ο Ανδρέας Γ. Μαρκαντωνάτος είναι Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και διευθυντής του Εργαστηρίου Αρχαίας Ρητορικής και Δραματικής Τέχνης. Έχει συγγράψει μονογραφίες και μελετήματα σχετικά με το Αττικό Δράμα, καθώς επίσης έχει επιμεληθεί πολυάριθμους συλλογικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων για συναφή θέματα.
Σπύρος Συρόπουλος, «Υπάρχει μέλλον στο παρόν του παρελθόντος; Η αρχαιογνωσία σήμερα και η θέση της στην παιδεία του αυριανού κόσμου»
Το 1972 ο ναύαρχος Richmond Turner ανέλαβε τη διοίκηση του U. S. Naval War College στο Newport του Rhode Island. Tο κύριο μέλημά του ήταν να οργανώσει ένα πρόγραμμα σπουδών που θα διεύρυνε τους ορίζοντες των αξιωματικών του και θα τους παρείχε την ικανότητα να αναλύουν με αποτελεσματικότητα διάφορα προβλήματα. Το πρόγραμμα σπουδών που υφίσταται ως σήμερα περιέχει το μάθημα Strategy and Policy, το οποίο ξεκινάει με την ανάγνωση του έργου του Θουκυδίδη και βασίζεται στην κριτική ανάλυση ιστορικών παραδειγμάτων. Την ίδια στιγμή που μαθήματα ελληνορωμαϊκής αρχαιογνωσίας περικόπτονται από προγράμματα εκπαίδευσης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι άραγε αυτό η αξία του ελληνικού παρελθόντος σήμερα; Μιλάμε για διδασκαλία ή διδακτισμό με την στείρα προσπάθεια επιβολής συμπεριφορικών κανόνων που δεν έχουν θέση στον δυτικό κόσμο γενικά; Η απάντηση ίσως βρίσκεται στη διαπίστωση ότι η ελληνορωμαϊκή αρχαιογνωσία ανήκει σε έναν κόσμο που διαθέτει διευρυμένη αντίληψη των κοινωνικών και πολιτικών δομών της σύγχρονης κοινωνίας και μπορεί, όπως και στην αρχαιότητα, να λειτουργήσει ως εργαλείο Παιδείας με ακόμη σαφέστερους στόχους και με ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Οι τρόποι με τους οποίους το ελληνικό παρελθόν εντάσσεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού φανερώνουν την αναγνώριση της συνεχιζόμενα παιδευτικής αξίας του.
Ο Σπύρος Συρόπουλος είναι Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Αντιπρύτανης Διεθνών Συνεργασιών, Φοιτητικών Θεμάτων και Θεμάτων Αποφοίτων, Πανεπιστημίου Αιγαίου (2014-2018). Εργάστηκε ως Teaching Assistant στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών και αρχαίας Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Βristol (1993-1996). Για δύο χρόνια δίδαξε με ανάθεση στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών (1999-2001). Από το 2003 διδάσκει μαθήματα ελληνικής αρχαιογνωσίας στην Αγγλική γλώσσα σε φοιτητές από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες σε πρόγραμμα συνεργασίας του Center for Hellenic Studies PAIDEIA, at the Campus of the University of Connecticut με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Από το 2006 έως σήμερα διδάσκει αρχαίο θέατρο στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Είναι ιδρυτής και εκδότης του ηλεκτρονικού περιοδικού ELECTRYONE (http://www.electryone.gr) από το 2013.