Το Προπτυχιακό Πρόγραμμα «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ) και συγκεκριμένα οι Θεματικές Ενότητες ΕΛΛ426: Θέματα Βυζαντινής Τέχνης και ΕΛΛ221: Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία (Πλάτων-Αριστοτέλης) διοργανώνουν την Τετάρτη 23 Μαρτίου 2022 δημόσια τηλεδιάλεξη με ομιλητή τον Αναπληρωτή Καθηγητή Χρήστο Μεράντζα (Πανεπιστήμιο Πατρών) και θέμα: «Το αναπαραστατικό περιβάλλον μιας περιγραφικής αδυνατότητας: Από την πλατωνική χώρα στη μονή της Χώρας (Κωνσταντινούπολη)». Η τηλεδιάλεξη θα αρχίσει στις 19:30 και θα μεταδοθεί μέσω των εργαλείων τηλεκπαίδευσης του ΑΠΚΥ στον σύνδεσμο: https://bit.ly/3HTLhiW

Η πλατωνική χώρα, όπως περιγράφεται στον Τίμαιο, είναι απερίγραπτη και ακατανόμαστη, ανώνυμη και άμορφη, αβυσσώδης και ακαθόριστη, φέρνοντας σε γέννηση έναν ολόκληρο κόσμο. Είναι, όπως την περιέγραψε ο Πλάτων, τροφός, μητέρα, μήτρα, δοχείο (ὑποδοχὴ – πανδεχές), εκμαγείο/εκτύπωμα. Παραμένοντας αλλότρια προς την οποιαδήποτε γλωσσική και συμβολική παράδοση, υποδέχεται τα πάντα δίχως να μετασχηματίζεται η ίδια και έτσι διανοίγει μια νέα κατεύθυνση, ενσαρκώνοντας τον κατεξοχήν αμορφοποίητο τόπο, την προ-λογική διάσταση του είναι, εντός του οποίου δύνανται να λάβουν χώρα από κοινού πίστη και απιστία, θεϊσμός και αθεϊσμός. Ακριβώς αυτή η ιδέα της πλατωνικής χώρας, ως του κατεξοχήν τόπου διχοτόμησης μεταξύ αισθητού και νοητού, ως του τρίτου γένους (χαλεπὸν καὶ ἀμυδρὸν εἶδος), αποτυπώνεται στο αναπαραστατικό πεδίο των ψηφιδωτών συνθέσεων της μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, αποτέλεσμα μιας ανακαίνισης μεγάλης κλίμακας που έλαβε χώρα στη δεύτερη δεκαετία του 14ου αιώνα, υπό την εποπτεία και μεσολάβηση του Θεοδώρου Μετοχίτη (π. 1270-1332), λογίου και «πρωθυπουργού» του αυτοκράτορα Ανδρονίκου Β΄ Παλαιολόγου (1282-1328). Η τηλεδιάλεξη αυτή έχει στόχο να αναλύσει και να σχολιάσει την αναπαραστατική τεκμηρίωση της πλατωνικής χώρας, όπως αυτή μαρτυρείται στο κλειστό πεδίο ενός βυζαντινού αρχιτεκτονήματος.

Ο Δρ Χρήστος Μεράντζας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής της Ιστορίας των Πολιτισμών στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Σπούδασε Αρχαιολογία στα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων, Louvain-la-Neuve (Βέλγιο) και Paris-I-la Sorbonne (Γαλλία). Εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στη Βυζαντινή Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Στα βιβλία του συγκαταλέγονται οι μονογραφίες Αντεστραμμένος Διόνυσος, Αναχώρα(η)ση. Μορφές ετερότητας στο βυζαντινό πολιτισμό, Τοπιο-γραφίες, Φωτεινή Κρυπτότητα. Ερμηνευτικές προσεγγίσεις στην εννοιολόγηση του απερίγραπτου Θεού, της ουτοπικής πόλης και του θανάτου στον βυζαντινό πολιτισμό.