Το άκρως επίκαιρο θέμα «Έλεγχος συνόρων και πρόσβαση στο δικαίωμα ασύλου: Οι υποχρεώσεις των κρατών μελών με βάση την Ενωσιακή νομοθεσία περί ασύλου» πραγματεύεται η κ. Μαρία Κοντού-Durande, Νομικός Σύμβουλος στη Νομική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την περίοδο 1989-2020, σε τηλεδιάλεξη, την οποία διοργανώνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ). Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 14 Απρίλιου 2021 στις 18.00 και θα μεταδοθεί μέσω της Πλατφόρμας Τηλεκπαίδευσης του ΑΠΚΥ στον σύνδεσμο: https://cutt.ly/fcWtyjw.
Στο πλαίσιο της τηλεδιάλεξης, η ομιλήτρια θα αναφερθεί στους στόχους και στις αρχές της Ενωσιακής πολιτικής ασύλου και θα εξετάσει τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα κράτη πρώτης εισόδου σε σχέση με τον έλεγχο των συνόρων και την πρόσβαση στο δικαίωμα ασύλου βάσει της νομολογίας του Ενωσιακού Δικαστηρίου. Σ’ αυτό το πλαίσιο θα γίνει αναφορά στον Κανονισμό του Δουβλίνου και ιδιαίτερα στο κριτήριο της παράνομης διέλευσης από εξωτερικά σύνορα, το οποίο καθιστά υπεύθυνα για την εξέταση των αιτημάτων ασύλου τα κράτη πρώτης υποδοχής. Επιπλέον, θα εξεταστούν α) η υποχρέωση αλληλεγγύης που ορίζεται στο άρθρο 80 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και β) οι αποφάσεις μετεγκατάστασης του 2015 με σκοπό την ενίσχυση της Ελλάδας και της Ιταλίας κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης, οι προσφυγές ακυρώσεως που κατατέθηκαν στο Ενωσιακό Δικαστήριο από την Ουγγαρία και Τσεχία κατά των αποφάσεων αυτών, καθώς και η προσφυγή της Επιτροπής κατά των δύο αυτών κρατών λόγω της μη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων σχετικά με τη μετεγκατάσταση.
H κ. Μαρία Κοντού-Durande ως Νομικός Σύμβουλος στη Νομική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 1989 έως το 2020 συνέβαλε αποφασιστικά στη σύνταξη και διαπραγμάτευση των νομοθετημάτων που συνθέτουν την ισχύουσα Ενωσιακή νομοθεσία για το άσυλο, τη νόμιμη μετανάστευση και την επιστροφή των παράτυπων μεταναστών, καθώς και των προτάσεων τροποποιήσεώς τους. Ως εκπρόσωπος της Επιτροπής ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης χειρίσθηκε πολυάριθμες υποθέσεις με αντικείμενο την ερμηνεία των διατάξεων της Ενωσιακής νομοθεσίας περί ασύλου και μετανάστευσης. Πολλές από αυτές τις υποθέσεις εκδικάσθηκαν από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε τμήμα μείζονος συνθέσεως και απετέλεσαν αντικείμενο ανακοινώσεων τύπου του Δικαστηρίου λόγω της ιδιαίτερης συμβολής τους στην εξέλιξη της σχετικής νομολογίας.